توضیحات

اقدامات ایران در صورت عدم تمکین ایالات متحده آمریکا از رای نهایی دیوان بین المللی دادگستری در پرونده نقض عهدنامه مودت ۱۹۵۵

نویسندگان: فرامرز یادگاریان (نویسنده مسئول) و دکتر مهدی فیروزآبادیان. مجله مطالعات اجتماعی سیاسی جهان، دوره ۸، شماره ۳، تابستان ۱۴۰۲.

چکیده:

دیوان بین المللی دادگستری پس از احراز صلاحیت خود در پرونده نقض عهدنامه مودت ۱۹۵۵ میان ایران و ایالات متحده در تاریخ ۱۵ بهمن ۱۳۹۹، گام به سوی رسیدگی ماهوی برداشت. در صورت صدور رای نهایی و عدم تمیکن دولت آمریکا، سوال اصلی این است که در صورتی که آمریکا به رأی نهایی دیوان بین‌المللی دادگستری عمل نکند، گزینه‌های ایران چیست؟  در این مقاله درصدد پاسخ به این سوال هستیم. روش تحقیق در این مقاله روش توصیفی-تحلیلی است و از طریق فیش برداری از اسناد و آراء دیوان، معاهدات بین المللی و کتب و مقالات مرتبط به نتایج حاصله دست یافته است. نتایج تحقیق نشان می دهد گزینه های ایران می تواند در چارچوب سازمان ملل و یا خارج از چارچوب سازمان ملل باشد. گزینه هایی که در چارچوب سازمان ملل هستند، بیشتر دارای جنبه نظری هستند که به دلیل وجود ساختار قدرت، از جمله حق وتو در شورای امنیت، ضمانت اجرای مناسبی برای آنها وجود ندارد وآرمان گرایانه هستند، در حالی که گزینه های خارج از چارچوب سازمان ملل، مانند قدرت چانه زنی و اقدامات متقابل برای ایران جنبه واقع گرایانه دارند و ایران می تواند جهت احقاق حقوق خود از آنها بهره گیرد.

کلید واژگان:

اقدامات متقابل- شورای امنیت- دیوان بین المللی دادگستری- رئالیسم- عهدنامه مودت ۱۹۵۵.